Menu główne
Huta Kościuszko
Huta Kościuszko dawniej i dziś
Król pruski Fryderyk Wilhelm II na wniosek Dyrektora Wyższego Urzędu Górniczego Fryderyka Redena polecił budowę zakładu hutniczego na terenie obecnego Chorzowa. Na wybór lokalizacji Huty Królewskiej wpłynęły wyniki kilkuletnich badań zasobów naturalnych Górnego Śląska a w szczególności bliskości rud żelaza (okolice Tarnowskich Gór, Nakła czy Radzionkowa), węgla kamiennego a w szczególności węgla koksującego i koksu (okolice Gliwic) oraz wapienia (Bobrowniki, Sucha Góra). Plan budowy huty opracowali: Friedrich Wilhelm von Reden, inspektor hutniczy Johann Friedrich Weddling oraz szkocki inżynier hutniczy John Baildon. Hutę budowano w latach 1798-
Huta Królewska była najnowocześniejszą hutą w Starym Świecie. Produkcja surówki była oparta na koksie a do napędzania dmuchawy użyto maszyny parowej. Co więcej zarówno Huta Królewska jak i nie ustępująca jej huta w Gliwicach były zakładami wzorcowymi, a doświadczenia wyniesione w trakcie ich budowy i rozruchu wykorzystywano przy budowie innych hut.
Po stagnacji w latach czterdziestych XIX w. zaczął się okres rozbudowy i modernizacji istniejących urządzeń. Zbiegło się to z rozwojem kolejnictwa. Huta, będąca dotychczas producentem surówki, od 1843 roku stała się zakładem produkującym gotowe wyroby. Wyspecjalizowała się w wytwarzaniu szyn kolejowych. Wybudowano nowy wydział z pudlingarnią i walcownią. Huta była wówczas jednym z pierwszych zakładów przemysłowych Górnego Śląska, który wprowadził proces pudlarski. Wybudowano i uruchomiono 4 nowoczesne wielkie piece, 108 zamkniętych pieców koksowniczych z kotłami parowymi (tzw. witemberskich), hutę z piecami rafineryjnymi, nową walcownię-
W 1880 roku przystąpiono do budowy stalowni martenowskiej. Stalownię Bessemera uruchomiono w 1895.
W latach 80 XIX w. oprócz procesu Bessemera zaczęto stosować proces Thomasa. W 1907 roku zatrzymano stalownię Bessemerowską, a w 1909 wydział pudlarski. W 1912 roku do produkcji stali wprowadzono proces Siemensa-
W tym czasie nastąpiły również przekształcenia własnościowe. Dotychczas Huta państwowa przeszła w ręce 1 stycznia 1880 hrabiego Hugo von Donnersmarck z Nakła. 1 lipca 1871 roku hrabia von Donnersmarck sprzedał Hutę Królewską i Hutę "Laura" nowo powstałej z jego inicjatywy Spółce Akcyjnej "Vereiningten Koenigs-
W latach 1872-
Po I wojnie sytuacja gospodarcza uległa radykalnej zmianie. Następował spadek wielkości produkcji. Zlikwidowano trzy wielkie piece. Nastąpiły dalsze przekształcenia własnościowe. W 1926 roku Huta Królewska znalazła się w spółce akcyjnej "Górnośląskie Zjednoczenie Huty Królewskiej i Laura Spółka Akcyjna Górniczo-
W 1936 roku Skarb Państwa Polskiego przejął większościowy pakiet akcji Huty. Zmieniono nazwę na Huta "Piłsudski" oraz podjęto próby unowocześnienia zakładu. Inżynier Zygmunt Krotkiewski, kierownik wydziału Wielkich Pieców zaprojektował, a następnie zbudował nowy wielki piec o pojemności 485m sześciennych. Został on oddany do ruchu 7 października 1937 roku i stanowił w tym okresie największe osiągnięcie techniki wielkopiecowej.
W 1939 roku po zajęciu Górnego Śląska przez Niemcy Huta "Piłsudski" znalazła się pod komisarycznym zarządem Głównego Urzędu Powierniczego "Wschód". Została przemianowana na Koenigshuette (tak jak całe miasto). Zakład pracował na potrzeby wojenne, wytwarzając stal do produkcji czołgów, samolotów oraz pocisków. Wybudowano specjalny wydział produkujący okrąglaki na łuski do pocisków.
7 stycznia 1945 roku został wyzwolony Chorzów. Rozpoczął się kolejny etap działalności Huty Królewskiej, która otrzymała nazwę Huta Kościuszko. W dniu 1 lutego 1945 roku Huta została przejęta przez pełnomocnika Centralnego Zarządu Przemysłu Hutniczego, inżyniera Zygmunta Krotkiewskiego. Po krótkim postoju nastąpił rozruch zakładu. Pierwsza została uruchomiona koksownia, później walcownia drutu, zgniatacz, walcownia gruba i dwa piece martenowskie.
Wielki piec "A" ruszył w styczniu 1947 roku. Budowę i montaż urządzeń walcowni średnio-
Sztandarowy produkt Huty -
W połowie lat siedemdziesiątych Hutę Kościuszko zaliczono do tzw. starego hutnictwa, co zadecydowało o jej dalszych losach. Powstająca Huta Katowice miała zaopatrywać w potrzebny wsad stare hutnictwo, w tym Hutę Kościuszko. W związku z powyższym przystąpiono do likwidacji części surowcowej Huty. Już w 1968 roku zatrzymane zostały czadnice. 24 marca 1978 zatrzymano stalownię górną, 3 kwietnia 1981 spiekalnię rud, a 21 grudnia 1982 baterię koksowniczą nr 1.
Po 1980 nastąpił w kraju okres poważnej recesji gospodarczej, która nie ominęła hutnictwa. Zanotowano wyraźny spadek produkcji, sięgający nawet 70%.
Pierwszy wielki piec "A" zatrzymano 7 grudnia 1983, wielki piec "C" 31 grudnia 1989, wielki piec "B" 21 października 1991.
Likwidacja części surowcowej została zakończona 6 października 1993 roku. W tym dniu zatrzymany został piec martenowski nr 1, ostatni pracujący piec stalowni. Przystąpiono do likwidacji wydziału stalowni. 14 listopada 1993 roku zatrzymano także siłownię.
Na podstawie:
http://hutakosciuszko.w.interia.pl
Na zdjęciach pozostałości po wydziale aglomerowni oraz części surowcowej Huty.
Jako ciekawostkę dodam, że 6 sierpnia 2008 na obszarze huty rozpoczęły się zdjęcia do filmu fabularnego "Zgorszenie publiczne". Producentem był Paisa Films, studio filmowe założone w 2005 roku przez Macieja Ślesickiego, a reżyserem Maciej Prykowski.
Na podstawie:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Huta_Kościuszko